غلامرضا زوزنی | شهرآرانیوز؛ دوساله بوده که همراه خانوادهاش به ایران آمده و از آن پس عنوان «مهاجر» را با خود یدک میکشد. محمدیونس احمدی، مستندساز افغانستانی، سال ۱۳۶۲ در بامیان افغانستان متولد شده است. او تحصیلات پیش از دانشگاه را در مشهد گذرانده و در رشته روابط عمومی از یک مرکز علمی کاربردی مشهدی دانش آموخته شده است.
ده سال تجربه تدریس در مدارس خودگردان مهاجران مشهدی را نیز دارد. علاقه او به کار با رایانه و نرمافزارهای رایانهای باعث شده تا به تدریس آنها نیز همت داشته باشد. به همین سبب تدریس نرمافزارهای ویرایش عکس و تدوین فیلم را نیز انجام میداده است. عکاسی با دوربینهای آنالوگ جرقههای گرایش او به عکاسی را میزند.
تا اینکه در سال ۱۳۹۲، با آغاز حضور افغانستانیها در سوریه برای دفاع از حرم حضرت زینب (س) شرایط وکار و زندگی او نیز تغییر میکند. پیوندهای مذهبی پای او را به سوریه باز میکند. از آن پس محمدیونس، نشان مدافع حرم را بر سینه دارد و یکی از هزاران رزمنده افغانستانی است که در لشکر فاطمیون در جبهه مقاومت فعالیت میکند او میگوید: پیش از این تصاویری از جنگ در سوریه میدیدم، اما هنگامی که خودم به آنجا برای نبرد رفتم نگاهم دقیقتر شد.
چند نوبت به عنوان رزمنده به سوریه روانه شدم تا اینکه جمعی از رزمندگان فاطمیون تصمیم گرفتند گروه رسانه این لشکر را راه بیندازند. من هم، چون در زمینه عکاسی و فیلمسازی علاقه و فعالیت داشتم جذب این گروه رسانهای دهنفره شدم.
نگاه به مهاجران افغانستانی پس از شروع جریان فاطمیون تغییر کرده است
احمدی باور دارد نگاه به مهاجران افغانستانی پس از شروع جریان فاطمیون تغییر کرده است. او در این باره میگوید: از ابتدای ورود مهاجران افغانستانی در ایران تا پیش از تشکیل لشکر فاطمیون همه در مشاغل ساده و سطحی در ایران به کار گرفته میشدند؛ پس از آن بود که استعداد و ظرفیت مهاجران افغانستانی شناخته و باور شد و اکنون به جایی رسیده است که صدها و هزاران دانشجو و نیروی متخصص در ایران از مهاجران افغانستانی تربیت شده است.
یک مستندساز افغانستانی مشکلات زیادی برای کار دارد
مهاجران در کشورمان با مشکلات عجیب و غریبی برای زندگی و کار دست و پنجه نرم میکنند. افرادی همانند احمدی که راه هنر را برای خود برگزیده است مشکلاتش دوچندان است. او میگوید: برای ساخت فیلم و مستند دورههای آموزشی متعددی در حوزه هنری انقلاب اسلامی و موسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی دیدهام. اما راه تولید مستند و فیلم برای افرادی همچون من بسیار ناهموار است. به سختی به افرادی همانند من مجوز فعالیت میدهند. مشکلات برای فعالیت مهاجران به قدری زیاد است که اجازه هیچ فعالیتی را به مستندساز نمیدهد.
محدودیت تولید فیلم و مستند برای مهاجران و افغانستانیهای مدافع حرم یکی دیگر از چالشهایی است که این مهاجر هنرمند افغانستانی را آزرده و به او امکان تولید فیلم را نداده است، همانطور که او میگوید: متأسفانه هر هنرمندی اجازه ندارد درباره مهاجران و شهدا و مدافعان حرم افغانستانی فیلم و مستند تولید کند. انگار فعالیت در این حوزه انحصاری و در اختیار عدهای خاص قرار دارد. این موانع کار را برای امثال من غیر ممکن کرده است. چند مستند را میخواستم کارگردانی کنم که به دلیل وجود موانع موفق نشدم آن را به فرجام برسانم.
سلاحم دوربین بود
با همه موانع موجود، این مستندساز افغانستانی باور دارد موانع کوچک نمیتواند مانع آدمهای بزرگ شود. او همانند دیگر اعضای گروه رسانه فاطمیون در همه سالهای حضورش در سوریه تصاویر بکر و کمنظیری از نبرد افغانستانیهای مدافع حرم ضبط کرده که در فیلمهای مستند متعددی استفاده شده است. او در شرایطی از جنگ دوربین به دست همپای رزمندهها پیش رفته است که اگر گرفتار نیروهای تکفیری میشده هیچ سلاحی غیر از دوربین در دست نداشته است: رزمندهها به من میگفتند: «آقای رسانه». من همانند همه اعضای رسانه لشکر فاطمیون وظیفه داشتم در کنار آنها در پیروزیهایشان حضور داشته باشم. به همین دلیل مجبور بودم تصاویری را ضبط کنم که گاهی دردناک بود. رزمندهها به من میگفتند اگر اسیر دشمن شویم تو چطور از خودت دفاع میکنی و من پاسخی برای آنها نداشتم. دوربینم همان سلاحم بود.
بعضی چیزها که در فیلم میبینم با واقعیت همخوانی ندارد
همکاری با هادی حاجتمند، سینماگر مشهدی، علی مسعودی، طنزپرداز، بازیگر، نویسنده و کارگردان مشهدی، و رامین رسولی، سینماگر، در کارنامه احمدی قرار دارد. او در فیلم سینمایی «مدیترانه»، که حاجتمند آن را تولید کرده، به عنوان بازیگر و مشاور گروه لباس حضور داشته است. همچنین در سریال «آخر خط»، ساخته مسعودی، بازی کرده و برای صحنههای نبرد به گروه تولید مشاوره میداده است. در فیلم «سگها دیشب نخوابیدن» به کارگردانی رامین رسولی و تهیهکنندگی سیاوش حقیقی، به عنوان دستیار تولید در ایران و افغانستان فعالیت داشته است.
در چند فیلم کوتاه و مستند نیز که درباره مهاجران و مدافعان حرم بوده نیز به عنوان بازیگر و مشاور کارگردان فعالیت کرده است. او از تجربههایش اینطور میگوید: گاهی در کارها شاهد اتفاقاتی بودم که با واقعیت و آنچه که من در سوریه دیدم همخوانی نداشت. همین تفاوتها به من انگیزه داد تا برای فراگیری علم سینما بیشتر تلاش کنم و سعی کنم در آینده فیلمهایی را برای مهاجران افغانستانی و مدافعان حرم همسو با واقعیت بسازم.
رسانه میتواند ضریب تاثیرگذاری را چند برابر کند
این هنرمند میگوید: اگر قدر فعالیتهای رسانهای دانسته شود، اقداماتی که در جبهه مقاومت صورت میگیرد ضریب چند برابری پیدا میکند. حتی میشود مستندهایی درباره مهاجران افغانستانی در ایران ساخت که باعث همافزایی و همبستگی دائمی دو ملت ایران و افغانستان شود. مثلا درباره اتفاقات چندی پیش که در کابل منجر به شهادت دانشجویان افغانستانی شد میشود فیلمها و مستندهایی ساخت که همدردی مردم ایران با افغانستان را ضریب چند برابری دهد و پیوند میان دو ملت را قوت بخشد. اگر قدر فعالیتهای رسانهای دانسته شود اتفاقات در محل وقوع خود نمیماند و به گوش همه جهان میرسد.